Transfer of learning, also known as transfer of knowledge or transfer of training, refers to the process by which knowledge or skills acquired in one context or domain are applied or generalized to another context or domain. It is the idea that what you learn in one situation can be used to improve your performance in a different, but related, situation. Transfer of learning is a fundamental concept in education and psychology and has significant implications for teaching and training.
There are two main types of transfer of learning:
1. Positive Transfer: This occurs when prior learning enhances or facilitates the learning or performance of a new task or in a new context. For example, if you have learned to play chess, you might find it easier to learn other strategy games like checkers or go because the principles of strategy and planning can transfer from one game to another.
2. Negative Transfer: Negative transfer happens when prior learning hinders or interferes with the learning or performance of a new task. For instance, if you have learned to drive a carwith an automatic transmission and then try to drive a manual transmission (stick shift) car, your prior knowledge may interfere, making it more challenging to learn the new skill initially.
Several factors can influence the transfer of learning:
- Similarity of Contexts: The more similar the learning and performance contexts are, the greater the likelihood of positive transfer. For example, if you learn to swim in a pool, your skills may transfer more easily to swimming in a lake than to ice skating.
- Abstraction and Generalization: Learning principles and abstract concepts can facilitate transfer. For instance, if you understand the fundamental principles of physics, you can apply them to solve various physics problems.
- Metacognition: Being aware of your learning and understanding how to apply what you've learned to new situations can improve transfer.-
- Motivation: Your motivation and attitude toward transfer tasks can influence whether or not you attempt to apply what you've learned.
- Practice and Feedback: Regular practice and constructive feedback can enhance the transfer of skills and knowledge.
Educators and trainers often aim to promote positive transfer of learning by designing curriculum and training programs that encourage the application of knowledge and skills in various contexts. They may also explicitly help learners recognize and utilize their prior learning in new situations.
Zero Transfer of learning:
Transfer of learning is the process of applying knowledge or skills learned in one context to another context. Understanding the principles and factors that affect transfer can help educators and individuals make the most of their learning experiences."Zero transfer of learning" refers to a situation in which knowledge or skills acquired in one context or domain do not carry over or transfer to another context or domain, resulting in no apparent benefit or improvement in the new situation.
Transfer of learning is an important concept in education and psychology. It refers to the extent to which what is learned in one situation can be applied to new, similar situations.
When there is zero transfer of learning, it means that the knowledge or skills learned in one context are so specific or disconnected from other contexts that they cannot be effectively applied or used in a different context.
Zero transfer of learning can be a problem in education because it indicates that the learning experiences provided are not helping individuals develop the ability to apply their knowledge or skills to real-world situations. Effective teaching and learning strategies aim to promote positive transfer of learning, where knowledge and skills learned in one context can be successfully applied in various other contexts.To overcome zero transfer of learning, educators often employ strategies such as using real-world examples, promoting critical thinking and problem-solving skills, and encouraging students to make connections between what they learn in different subjects or disciplines.
These approaches can help learners generalize their knowledge and skills to new situations, thus facilitating meaningful transfer of learning.
শিক্ষণৰ হস্তান্তৰ, যাক জ্ঞানৰ হস্তান্তৰ বা প্ৰশিক্ষণৰ হস্তান্তৰ বুলিও কোৱা হয়, ইয়াৰ দ্বাৰা এটা প্ৰসংগ বা ডমেইনত আহৰণ কৰা জ্ঞান বা দক্ষতাক আন এটা প্ৰসংগ বা ডমেইনত প্ৰয়োগ বা সাধাৰণীকৰণ কৰা প্ৰক্ৰিয়াক বুজোৱা হয়। এটা পৰিস্থিতিত আপুনি যি শিকে তাক ব্যৱহাৰ কৰি বেলেগ, কিন্তু সম্পৰ্কীয় পৰিস্থিতিত আপোনাৰ প্ৰদৰ্শন উন্নত কৰিব পাৰি বুলি ধাৰণা কৰা হৈছে। শিক্ষা আৰু মনোবিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত শিক্ষণৰ স্থানান্তৰ এক মৌলিক ধাৰণা আৰু ইয়াৰ পাঠদান আৰু প্ৰশিক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য প্ৰভাৱ আছে।
শিক্ষণৰ হস্তান্তৰ প্ৰধানকৈ দুটা প্ৰকাৰৰ:
১) ইতিবাচক স্থানান্তৰ: এইটো তেতিয়া হয় যেতিয়া পূৰ্বৰ শিক্ষণে নতুন কাম বা নতুন প্ৰসংগত শিক্ষণ বা পৰিৱেশন বৃদ্ধি বা সহজ কৰি তোলে। উদাহৰণস্বৰূপে, যদি আপুনি দবা খেলিবলৈ শিকিছে, তেন্তে আপুনি চেকাৰৰ দৰে আন কৌশলগত খেল শিকিবলৈ বা যাবলৈ সহজ পাব কাৰণ কৌশল আৰু পৰিকল্পনাৰ নীতিসমূহ এটা খেলৰ পৰা আন এটা খেললৈ স্থানান্তৰিত হ’ব পাৰে।
২) ঋণাত্মক স্থানান্তৰ: ঋণাত্মক স্থানান্তৰ তেতিয়া হয় যেতিয়া পূৰ্বৰ শিক্ষণে নতুন কাম এটা শিক্ষণ বা সম্পন্ন কৰাত বাধা বা বাধাৰ সৃষ্টি কৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, যদি আপুনি অটোমেটিক ট্ৰেন্সমিছনৰ গাড়ী চলাবলৈ শিকিছে আৰু তাৰ পিছত মেনুৱেল ট্ৰেন্সমিছন (ষ্টিক শ্বিফ্ট) গাড়ী চলাবলৈ চেষ্টা কৰিছে, তেন্তে আপোনাৰ পূৰ্বৰ জ্ঞানে বাধা দিব পাৰে, যাৰ ফলত প্ৰথম অৱস্থাত নতুন দক্ষতাটো শিকিবলৈ অধিক প্ৰত্যাহ্বানজনক হৈ পৰিব।
শিক্ষণৰ স্থানান্তৰক কেইবাটাও কাৰকে প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে:
- প্ৰসংগসমূহৰ সাদৃশ্য: শিক্ষণ আৰু পৰিৱেশনৰ প্ৰসংগ যিমানেই সাদৃশ্য হ’ব সিমানেই ইতিবাচক স্থানান্তৰৰ সম্ভাৱনা বেছি। উদাহৰণস্বৰূপে, যদি আপুনি পুলত সাঁতুৰিবলৈ শিকে, তেন্তে আপোনাৰ দক্ষতা আইচ স্কেটিংতকৈ হ্ৰদত সাঁতুৰিবলৈ অধিক সহজে স্থানান্তৰিত হ’ব পাৰে।
- বিমূৰ্ততা আৰু সাধাৰণীকৰণ: শিক্ষণ নীতি আৰু বিমূৰ্ত ধাৰণাসমূহে স্থানান্তৰক সহজ কৰি তুলিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, যদি আপুনি পদাৰ্থ বিজ্ঞানৰ মৌলিক নীতিসমূহ বুজি পায়, তেন্তে আপুনি সেইবোৰ প্ৰয়োগ কৰি পদাৰ্থ বিজ্ঞানৰ বিভিন্ন সমস্যা সমাধান কৰিব পাৰে।
- মেটাকগনিচন: আপোনাৰ শিক্ষণৰ প্ৰতি সচেতন হোৱা আৰু আপুনি শিকি অহাখিনি নতুন পৰিস্থিতিত কেনেকৈ প্ৰয়োগ কৰিব লাগে সেই বিষয়ে বুজাটোৱে স্থানান্তৰ উন্নত কৰিব পাৰে।-
- প্ৰেৰণা: স্থানান্তৰ কাৰ্য্যৰ প্ৰতি আপোনাৰ প্ৰেৰণা আৰু মনোভাৱে আপুনি শিকি অহাখিনি প্ৰয়োগ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে নে নকৰে সেইটো প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে।
- অনুশীলন আৰু প্ৰতিক্ৰিয়া: নিয়মীয়া অনুশীলন আৰু গঠনমূলক প্ৰতিক্ৰিয়াই দক্ষতা আৰু জ্ঞানৰ হস্তান্তৰ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে।
শিক্ষাবিদ আৰু প্ৰশিক্ষকসকলে প্ৰায়ে বিভিন্ন প্ৰসংগত জ্ঞান আৰু দক্ষতাৰ প্ৰয়োগক উৎসাহিত কৰা পাঠ্যক্ৰম আৰু প্ৰশিক্ষণ কাৰ্যসূচী ডিজাইন কৰি শিক্ষণৰ ইতিবাচক হস্তান্তৰক প্ৰসাৰিত কৰাৰ লক্ষ্য ৰাখে। ইয়াৰ উপৰিও ই শিক্ষাৰ্থীসকলক নতুন পৰিস্থিতিত তেওঁলোকৰ পূৰ্বৰ শিক্ষণক চিনাক্ত আৰু ব্যৱহাৰ কৰাত স্পষ্টভাৱে সহায় কৰিব পাৰে।
শূন্য শিক্ষণৰ স্থানান্তৰ:
এটা প্ৰসংগত শিকি অহা জ্ঞান বা দক্ষতাক আন এটা প্ৰসংগত প্ৰয়োগ কৰা প্ৰক্ৰিয়াক শিক্ষণ স্থানান্তৰ বোলে। স্থানান্তৰক প্ৰভাৱিত কৰা নীতি আৰু কাৰকসমূহ বুজিলে শিক্ষাবিদ আৰু ব্যক্তিসকলক তেওঁলোকৰ শিক্ষণ অভিজ্ঞতাৰ সৰ্বোত্তম ব্যৱহাৰ কৰাত সহায় কৰিব পাৰি।"শিক্ষণৰ শূন্য স্থানান্তৰ" বোলে এনে পৰিস্থিতিক বুজায় য'ত এটা প্ৰসংগত বা ডমেইনত আহৰণ কৰা জ্ঞান বা দক্ষতা আন এটা প্ৰসংগত কঢ়িয়াই নিব বা স্থানান্তৰিত নহয় প্ৰসংগ বা ডমেইন, যাৰ ফলত নতুন পৰিস্থিতিত কোনো ধৰণৰ সুবিধা বা উন্নতি নহয়।
শিক্ষা আৰু মনোবিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত শিক্ষণৰ স্থানান্তৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ধাৰণা। ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল এটা পৰিস্থিতিত যিখিনি শিকিব পাৰি সেইখিনি নতুন, একেধৰণৰ পৰিস্থিতিত কিমানখিনি প্ৰয়োগ কৰিব পাৰি।
যেতিয়া শিক্ষণৰ স্থানান্তৰ শূন্য হয়, তেতিয়া ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল এটা প্ৰসংগত শিকি অহা জ্ঞান বা দক্ষতাসমূহ আন প্ৰসংগৰ পৰা ইমানেই নিৰ্দিষ্ট বা বিচ্ছিন্ন যে ইয়াক ফলপ্ৰসূভাৱে প্ৰয়োগ বা বেলেগ প্ৰসংগত ব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰি।
শিক্ষণৰ শূন্য স্থানান্তৰ শিক্ষাত সমস্যা হ’ব পাৰে কাৰণ ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে প্ৰদান কৰা শিক্ষণ অভিজ্ঞতাই ব্যক্তিক বাস্তৱ জগতৰ পৰিস্থিতিত নিজৰ জ্ঞান বা দক্ষতা প্ৰয়োগ কৰাৰ ক্ষমতা গঢ়ি তোলাত সহায় কৰা নাই। ফলপ্ৰসূ পাঠদান আৰু শিক্ষণ কৌশলৰ লক্ষ্য হৈছে শিক্ষণৰ ইতিবাচক হস্তান্তৰক প্ৰসাৰিত কৰা, য'ত এটা প্ৰসংগত শিকি অহা জ্ঞান আৰু দক্ষতাক আন বিভিন্ন প্ৰসংগত সফলতাৰে প্ৰয়োগ কৰিব পাৰি।শিক্ষণৰ শূন্য হস্তান্তৰ অতিক্ৰম কৰিবলৈ শিক্ষাবিদসকলে প্ৰায়ে বাস্তৱ জগতৰ উদাহৰণ ব্যৱহাৰ কৰা, প্ৰসাৰ কৰা আদি কৌশল ব্যৱহাৰ কৰে সমালোচনাত্মক চিন্তাধাৰা আৰু সমস্যা সমাধানৰ দক্ষতা, আৰু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক বিভিন্ন বিষয় বা শাখাত শিকি অহা কথাবোৰৰ মাজত সংযোগ স্থাপন কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰা।
এই পদ্ধতিসমূহে শিক্ষাৰ্থীসকলক তেওঁলোকৰ জ্ঞান আৰু দক্ষতাক নতুন পৰিস্থিতিৰ প্ৰতি সাধাৰণীকৰণ কৰাত সহায় কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত শিক্ষণৰ অৰ্থপূৰ্ণ হস্তান্তৰ সুবিধা হয়।
No comments:
Post a Comment